Oud Westervoort, click op een van onderstaande foto's. |
Brug in Westervoort |
Westervoort had primeur
van
eerste grote spoorbrug
De
brug bij Westervoort. Deze flessenhals is al eeuwenlang de entree van
het dorp waar de Ijssel zich van de Rijn afsplitst.
In 1856 werd de eerste grote spoorbrug in Nederland over de Ijssel bij
Westervoort gelegd.
In de loop der jaren werden daar bruggen naast gelegd: voor auto’s en
voor fietsers. Verkeer van en naar Arnhem maakt veelvuldig gebruik van
deze oeververbinding, waarvan de autobrug in 2010 op de nominatie staat
opgeknapt te worden door Rijkswaterstaat. Met het werk is naar schatting
zevèntien miljoen euro gemoeid. Onder meer de pijlers en het wegdek
moeten worden aangepakt. Op de website van de Historische Kring
Westervoort valt te lezen dat al in 1295 melding wordt gemaakt van het
Westervoortse veer. Het veer vormt de verbinding met het tegenover
gelegen Arnhem. Het duurde eeuwen voor de verbinding verbeterd werd. In
1763 werd een
schipbrug bij Westervoort gelegd. In 1901 kwam er een vaste
brugverbinding tot stand. De spoorbrug, waarover eerder in dit artikel
wordt gesproken, is tussen 1853 en 1856 gebouwd naar een Brits
ontwerp. De markante brug is onlosmakelijk met Westervoort verbonden,
niet tot onverdeeld genoegen van alle inwoners. Nogal wat verkeer van en
naar Arnhem maakt gebruik van de brug om via Westervoort naar de
eindbestemming te rijden. In het verleden hadden met name bewoners van
de nabij gelegen woningen last van de treinen die over de rammelende
brug denderden. In 1964 voltrok zich bij de brug een ongeluk, waarbij
bij twee treinen op elkaar botsten en er 5 doden en 52 gewonden vielen.
28 februari 1978 botsten bij Westervoort ook twee treinen op elkaar
waarbij 1 dode en 8 gewonden vielen.
Uit de
Gelderlander van 27 januari 2009
Door Marchel Chevalking. |
|
|
|
Westervoort gezien vanaf de brugweg. |
Brug bij
Westervoort 1900 |
Spoorwegbrug bij
Westervoort 1901. |
|
|
|
|
|
|
Brug bij Westervoort 1971 |
Werkzaamheden
aan de brug op
15-12-1946 |
Brug over de ijssel |
|
|
|
Brug bij
Westervoort 1900 |
|
|
De rivier de IJssel (of Gelderse IJssel), ter onderscheiding van de
Hollandse IJssel is een Nederlandse aftakking van de Rijn. Zij takt bij
Westervoort ten oosten van Arnhem af van de Rijn en stroomt in
noordoostelijke en later in noordelijke richting naar het Ketelmeer
respectievelijk het IJsselmeer. De lengte van de IJssel is ongeveer 125
km. De loop van de rivier volgt de vallei tussen de Veluwe in het westen
en de Sallandse Heuvelrug in het oosten, die het IJsseldal genoemd
wordt.
De IJssel is een aftakking van de Rijn die tussen 1000 en 2000 jaar
geleden is ontstaan. Zij is een betrekkelijk jonge rivier, maar volgt
een al veel langer bestaand dal tussen Veluwe en Salland.
Historische bronnen suggereren dat de IJssel in de Romeinse tijd nog
niet bestond. Romeinse geschiedschrijvers tekenden op dat de veldheer
Drusus in het jaar 12 v.Chr. een kanaal groef van de Rijn naar het Lacus
Flevo (meer op de plaats van Flevoland, huidige IJsselmeer. Dit was
onderdeel van een veldtocht naar het huidige Noord Duitsland, met als
doel het Romeinse rijk tot aan de Elbe te vergroten. Troepentransport en
bevoorrading zou dan met boten via het Lacus Flevo en verder door
Friesland hebben kunnen plaatsvinden. Het kanaal werd met succes
voltooid, maar het vervolg van de veldtocht mislukte. De Rijn bleef de
noordgrens (Limes) van het Romeinse Rijk. Mogelijk heeft Drusus' kanaal
(Fossa Drusiana) wel het ontstaan van de huidige bovenloop van de IJssel
bevorderd of zelfs veroorzaakt. In ieder geval ontstond in de eeuwen na
de Romeinse tijd de Gelderse IJssel en was zij een natuurlijk
meanderende rivier. Op het vlak van verkeer en vervoer zijn er buiten de
grote toeneming van het verkeer nog tal van veranderingen te melden. In
1774 werd midden door de Pley een nieuwe aftakking voor de IJssel
gegraven, bijna 2 km zuidelijker dan de plek waar voorheen de IJssel
begon. Het doel was meer Rijnwater naar de IJssel te doen vloeien. Dit
was de doorsnijding van de Westervoortse Pleij. Dit werk was
noodzakelijk in verband met de verzanding van de IJsselmond. Doel was
dan ook de rivier meer stroomsnelheid te geven. In 1775 kwam het kanaal
gereed en konden de Rijn- en IJsseldijken worden doorgestoken om
zodoende de verbinding tot stand te brengen.
|